NAZIV MJESNE ZAJEDNICE BJELIMIĆI

Što se samog naziva Bjelimića tiče, do danas nije precizno utvrđeno kako je on nastao. U narodu postoji više predanja o porijeklu naziva Bjelimići, a koja se prenose s koljena na koljeno.

Po jednima, Bjelimići su svoje ime dobili zbog dugih zima i velikih snjegova zbog kojih bi se bjelimićki plato, nadmorske visine oko 1200 metara, bijelio pod snijegom ponekad i po pola godine, te su ga žitelji donjih sela pored Neretve tako nazivali.

Po drugima, na području južnih padina Visočice je živjela porodica Bjelim, te se kasnije čitav plato ispod Visočice nazvao po toj porodici.

Po trećima, Bjelimići su ime dobili po vrelu ljekovite vode zvane Bilim (danas Bjelim), koja se nalazi u selu Ježeprasina, na parceli porodice Daut. Ovo je i sasvim realna mogućnost, obzirom da se lokalitet Bjelim nalazi na užem području sa velikom koncentracijom nekropola stećaka u Bjelimićima (Međe, Krivača, Vuč-kamen, Kraljuša, Česmina glava, Gradić). Koncentracija nekropola stećaka, uz veću površinu obradive zemlje, sasvim logično ukazuje na to da je ovo područje bilo gušće naseljeno u srednjem vijeku, te da je veći izvor Bilim (danas Bjelim) na tom području poslužio i za imenovanje samog naselja Bilimić (kasnije Bjelimić, odnosno Bjelimići).

LOKACIJA PRVOBITNOG NASELJA BILIMIĆ

Vrlo je moguće da je potok koji protiče od južnog dijela Jažeprasine i kroz Odžake a koji nosi jednostavni naziv Rijeka ustvari nekada nosio naziv Bilim, odnosno Bjelim (po izvoru u Jažeprasini), pa je prostor odnosno dolina kuda taj potok protiče i vjerovatna lokacija naselja Bilimić, odnosno područje koje obuhvata juzni kraj današnjeg naselja Jažeprasina i naselje Odžaci.

Ovo pokazuje da se lokacija srednjovjekovnog Bilimića skoro u cijelosti podudara sa lokacijom današnjeg sela Odžaci (nazvanog po odžacima u timaru begova Šurkovića).

EVOLUCIJA NAZIVA BJELIMIĆI

Originalni ikavski naziv naselja u blizini vrela Bilim, bilo je Bilimić. Naselje Bilimić u Zagorju je spomenuto u sumarnom popisu sandžaka Bosna, koji je nastao 1468./1469. Sve vijekove nakon pada pod osmansku vlast naziv vrela Bilim se u narodu zadržao u ijekavskom obliku Bjelim, a naziv naselja u ijekavskom obliku Bjelimić. Naziv se koristio paralelno sa nazivom Odžak (odnosno Odžaci) koji je nastao kasnije – nakon što su se u nekadašnjem naselju Bilimić, odnosno Bjelimić izgradili odžaci odnosno kule begova Šurkovića.

Krajem osmanske vladavine 1865. godine, iz nahije Zagorje koje je bilo dio kaze (kotara) Foča izdvojeno je 17 zapadnih sela grupisanih oko Odžaka i pripojeno je kazi (kotaru) Konjice.

Ubrzo je došla austrougarska vlast, a arhaični naziv naselja Odžaci, spomenut kao Bilimić 1468. godine, formalno je od austrougarskih vlasti iskorišten prvi put pod tim nazivom u smislu administrativne jedinice jer je do tada je bio poznat samo kao naziv jednog naselja.

Naime, prilikom formiranja administrativne jedinice 1879. godine ovih zapadnih 17 sela nahije Zagorje koja su prije 1865. pripadala kazi Foča (plus još jedno selo, tj ukupno 18) okupljena su oko sela Odžak odnosno Odžaci (arhaično Bilimić, ijekavski Bjelimić) i Austro-Ugarska Monarhija je tako formirala seosku općinu (SO) Bjelemić (Odžaci) upotrijebivši iskrivljeni naziv sela u obliku Bjelemić.

Na ovaj način je naziv jednog centralnog naselja (Bjelimić) postao prepoznatljiv prvi put za cijelu ovu zajednicu od ukupno 18 sela, a nešto kasnije je iskorišten i za naziv još šireg područja – kotarske ispostave Bjelemić koje je osim sela oko SO Bjelemić uključivalo i područje sela Glavatičeva odnosno SO Župa. Kasnije će se kotarska ispostava Bjelemić reorganizirati u općinu Bjelemić 1927. godine, koja će postojati sve do izbijanja Drugog svjetskog rata.

Nakon Drugog svjetskog rata formiran je Mjesni narodni odbor (MNO) Odžaci, a isti je preimenovan 1952. godine prvo u Sresku općinu (SO) Bjelimići, a potom 1963. godine u Mjesnu zajednicu (MZ) Bjelimići, koja postoji i danas uz male administrativne korekcije nakon agresije na RBiH.

Podijelite ovu objavu